معلم نقش کلیدی برای موفقیت کودک در رفتارش دارد. معلم می‌تواند تفاوت‌های فردی را تحمل کرده و آن‌ها را به حساب آورد.معلم باید در پیشرفت کند احتمالی، صبور باشد و راهنمایی‌ها در اصل نیاز به تکرار و اصلاح دارند. معلم نباید انتظاراتش را پایین بیاورد بلکه باید آن‌ها را بالا گرفته تا دانش‌آموزان به این طریق بتوانند به پتانسیل درونی خود برسند و خلاقیت خودشان را کشف کنند.این دانش‌آموزان به همان نسبت که موفقیت را تجربه می‌کنند باید چالش‌ها را نیز بپذیرند، معلم می‌تواند نسبت به روزهایی که یک کودک واقعا ذهن و افکارش داخل کلاس نیست انعطاف‌پذیر باشد.این کودکان حساس، به مراتب دوست داشتنی و خواهان موفقیتند.در تجربیات شخصی خود در آموزش ۱۰ نفر از دانش‌آموزان حواس‌پرت و یا بیش فعال حواس‌پرت، فهمیدم که آن‌ها خیلی جالبند و هر یک ساز خود را می‌زنند، اما موفقیت آن‌ها شگفت‌آور است.آن‌ها بعضی اوقات چیزها را در افراد مختلف متفاوت می‌بینند. آن‌ها دارای یک حس همدردی نسبت به نیاز دیگران هستند.ایده‌های بسیار زیادی در یک زمان خاص دارند. آن‌ها مسیرهای فکری خیلی زیادی برای کشف دارند و هر مسیری که من قدم نهادم کودک حواس‌پرت و یا بیش فعال حواسپرتی وجود داشت که من هرگز فراموش نخواهم کرد.روش‌های مختلفی برای یک معلم وجود دارد که می‌توان با انجام آن به کودکانی که دارای اختلال بیش فعالی حواسپرتی در کلاس هستند یاری داد و باعث موفقیت آن‌ها در توجه به کلاس شد.
● پیشنهادات مفید جهت ایجاد محیط آموزشی مناسب
۱) دانش‌آموز را با حفظ ترتیب موقعیت کلاس نزدیک میز معلم بنشانید.
۲) دانش‌آموزان حواس‌پرت را با مدل‌های نقش‌آفرین خوب احاطه کنید و آموزش دو به دو و گروهی را سرلوحهء کار خود قرار دهید.
۳) کودکان حواس‌پرت پذیرای تغییرات نیستند یک کلاس سازمان‌دهی شده و با ثبات ایجاد کنید. به طور دقیق گردش‌های موضوعی، جابه‌جایی و تغییرات در برنامه را مدنظر قرار دهید.
از ترتیب منظم صندلی‌ها، برنامه‌های روزانه، قوانین مشخص، انتظارات و پیامدها بهره‌جویی کنید.
با دانش‌آموزان حواس‌پرت چگونه رفتار کنیم
دانش‌آموزان حواس‌پرت و یا بیش‌فعال حواس‌پرت (ADHD) می‌توانند موفق باشند، اما در صورتی که معلمان درک کنند که چگونه آن‌ها را در جهت مثبت یاری دهند تا بر مشکلات و محدودیت‌هایشان غلبه کنند.
پیشنهاداتی برای ارایهء اطلاعات به دانش‌آموزان که دارای اختلال بیش فعالی حواسپرتی هستند
۱) معلم باید تا زمانی که کودکان به او توجه نکرده‌اند درس را آغاز نکند و همواره توجه کاملی به تک تک کودکان قبل از شروع درس داشته باشد.
۲) میز تحریر کودکان همواره عاری از هرگونه وسایل و تجهیزات جانبی به جز موارد مورد نیاز کلاس باشد.
۳) معلم همواره در زمان انجام بحث در کلاس، نزدیک کودک حواس‌پرت بنشیند چرا که این نوع کودکان باید تا حد ممکن نزدیک به معلم و در جمع دیگر بچه‌ها بنشینند.
۴) ارتباط مداوم بین معلم و دانش‌آموز را فراهم کنید. با این عمل افزایش کنترل بر روی کودک بیش فعال حواس‌پرت داشته و او را در انجام وظایف یاری می‌کند و اجازه می‌دهد تا تقویت دایمی مهارت‌های آکادمی و رفتارهای مطلوب به دست آید.
۵) معلم و کودک هر دو باید از علایم قابل فهم بهره‌جویی کنند تا معلم بتواند در جلب توجه کودک از آن استفاده کند.
۶) گروه‌های بزرگ مستقل ممکن است به گروه‌های کوچک کاری تقسیم شوند.کودکان مبتلا به عارضهء حواسپرتی و یا بیش‌فعالی حواسپرتی معمولا در مواجه با توده‌ای از برگه‌ها و یا برگه سوال‌ها دست پاچه و مضمحل می‌شوند. ارایهء سه یا چهار تکلیف روزانه برای انجام، بهتر از ارایهء یک تکلیف ۴۰ دقیقه‌ای است. همچنین به این کودکان فرصت داده شود تا گردشی پیرامون فعالیت‌هایی که نیاز به تمرکز دارند، بزنند. این کودکان از انجام ماموریت‌ها یا امور در کلاس بهره می‌جویند.
۷) کارها را به صورت گام به گام انجام دهید، ۱۲ تکلیف پنج دقیقه‌ای مفیدتر از دو تکلیف نیم ساعته است.همچنین تغییر گام یا وظیفه به طور مداوم باعث حذف توجه به عدم توانایی در زمینهء پایداری و ثبات تلاش‌ها می‌شود. این عمل برای درک و فهم بهتر آن‌ها مفید است.
۸) ارزیابی متناوب برای کودکان حواس‌پرت و بیش‌فعال‌حواس‌پرت مورد توجه واقع شود. تغییر در جهت بهینه‌سازی آزمون انجام شود و هیچ‌گونه محدودیت زمانی نیز نباید اعمال شود و آزمون‌ها با صدای بلند در مکان ساکت و آرام خوانده شود تا کودکان بتوانند تمرکز یابند. اغلب کودکان حواس‌پرت و بیش‌فعال‌حواس‌پرت در امتحان دست‌پاچه می‌شوند و به طور تحت‌اللفظی دیگر فکر نمی‌کنند، ضمن حواسپرتی شروع به صحبت کردن می‌کنند. آن‌ها توان ارایهء اطلاعات خود را روی موضوع مورد امتحان ندارند.
۹) امکان آموزش گروه‌های کوچک و فرصت‌های اجتماعی را فراهم آورید. اکثر کودکان بیش‌فعال‌حواس‌پرت از نظر علمی، رفتاری و اجتماعی در گروه‌های کوچک در مقابل گروه‌های بزرگ‌‌تر بهتر عمل می‌کنند.
۱۰) کودکان حواس‌پرت و بیش‌فعال‌حواس‌پرت دارای علایق مختلفی هستند. تلاش ما در این زمینه باشد که اجازه بدهیم تا آن‌ها موفقیت را در کلاس تجربه کنند و علایق شخصی خودشان را کشف کنند. مهارت‌های آکادمیکی می‌تواند در این محدوده آموزش داده شود. کودک دارای توان زیادی در تکیه بر علایق خود است.
۱۱) یک کلاس درسی که از استانداردهای لازم برخوردار است به مراتب برای کودکانی که عارضهء حواسپرتی دارند، بهتر است. این کودکان نسبت به برنامه‌های روزمره و از پیش تعیین شده بهتر عمل می‌کنند. اگرچه کلاس باید به طوری پیچیده و سخت‌سازمان‌دهی شود که کودکان نتوانند خلاقیت خودشان را به منصهء ظهور گذارند.جذب یک معلم دلسوز و مهربان که به روش‌های امور روزمره و بازخورد پایبند است خیلی مهم‌تر از نوع کلاس است.
۱۲) رفتارهای پیشین معلم مدنظر قرار داده شود که چه رویدادها یا وقایعی باعث تحرک احساسات و یا از دست دادن حواس‌شده است. اصلاح برای زمان‌های خواندن با صدا و بی‌صدا از قبیل یادداشت‌برداری، ترسیم در حالی که به یک داستان گوش می‌کنیم و یا نشستن روی قسمتی خاص در زمان بلند خواندن مجاز باشد.در هنگام خواندن بدون صدا، زیر لغت خط کشیدن، یادداشت‌برداری، پررنگ کردن در کتاب باید جهت کمک به تمرکز روی توجه به خواندن و جزییات صفحه مدل شود.
۱۳) تکالیف برای کودکی که دارای مشکل حواسپرتی است تغییر و اصلاح شود.معلمان با اولیای این کودکان همیاری کرده و تصمیم بگیرند که چه مقدار کار در ظرف مدت ۳۰ دقیقه برای مقاطع ابتدایی لازم است. در اغلب موارد اولیا و کودکان پشت میز آشپزخانه می‌نشینند و از مشاهدهء صفحات تکالیف رنج می‌برند. کودکان حواس‌پرت و یا بیش‌فعال‌حواس‌پرت در مدت زمان کوتاهی خسته شده و دقت، توان تکمیل و همه توجه خود را نسبت به تکلیف مورد نظر از دست می‌دهند.اصلاحیات در ارزیابی تکالیف لازم است که توسط معلم صورت پذیرد. اندک مشکلی می‌تواند درک مفهوم ریاضی و صفحه‌ای که ۵۰ مساله و محاسبات اشتباه در آن است را ارزیابی کند.
۱۴) کودکان در دوران جوانی تشویق شوند تا با کامپیوتر تایپ کرده و انشاءهای تحریری طولانی‌تر را بنویسند. آن‌ها می‌توانند بدون این‌که به دلیل انجام فیزیکی عمل تحریر حواسشان پرت شود فکر کنند. آن‌ها باید بتوانند متن داستان و گزارش خود را همان طور که به آن‌ها فکر می‌کنند تایپ کنند. افکار به سرعت از ذهن خارج شده و کودکان حواس‌پرت و یا بیش‌فعال حواس‌پرت فراموش می‌کنند که چه چیزی می‌خواستند به انشای خود بیفزایند.در ویراستاری دقت کنند. کودکان با عارضهء حواسپرتی، جزییات را از دست داده و غلط‌های نشانه‌گذاری و دیکته‌ای عدیده‌ای دارند.
۱۵) معلمان در صورت امکان دروس را به صورت قسمت‌های کوتاه یا کوچک ارایه کنند تا کودکان قادر باشند که با دقت به آن‌ها گوش فرا دهند.
۱۶) معلمان سازمان‌دهی و مهارت‌های مطالعه را آموزش دهند. برای کودکان حواس‌پرت و یا بیش‌فعال، عاقلانه این است که معلم یک سری کتاب‌های کمک آموزشی برای اولیا در منزل ارسال کند. اکثر اوقات کودک تکالیف و کتب مورد نیاز برای انجام تکالیف را فراموش می‌کند.
۱۷) معلم اغلب دانش‌آموز حواس‌پرت و بیش‌فعال حواس‌پرت را به جهت ارزیابی زمان انجام وظیفه و انجام کامل تکالیف نظارت کند. همچنین نظارت مستمر درک و فهم آکادمیکی جهت تعیین این که چه مهارت‌هایی را کودک به دلیل خطا در توجه کردن از دست داده است نیاز است.اگر راه چاره و علاج روی اساس و پایه به صورت انفرادی همان در ابتدا یافت نشود، کودک مفاهیم کلیدی مهمی را در مراحل یادگیری از دست می‌دهد.
۱۸) ضروری است که ارتباطات آزاد بین معلم و دانش‌آموز و اولیا انجام پذیرد. اولیا در حال تجربهء سختی‌ها و مشکلات خودشان هستند که نیاز به حمایت و پشتیبانی لازم و تکنیک‌های مدیریت رفتاری جهت استفاده در منزل دارند.
۱۹) معلم باید راهنمایی‌های دقیق و واضحی را به دانش‌آموزان ارایه دهد. کودکان حواس‌پرت و بیش‌فعال حواس‌پرت نیاز دارند که حس کنند آزادند تا در رابطه با آنچه نفهمیده‌اند سوال کنند.
۲۰) آموزش دو به دو و دسته‌جمعی بهترین استراتژی آموزشی برای کودک حواس‌پرت یا بیش‌فعال حواس‌پرت است. یافته‌های تحقیقاتی نشان داده است که آموزش دو به دو برای کودکان حواس‌پرت یا بیش‌فعال به طور قابل ملاحظه‌ای رفتار انجام تکلیف، سطح فعالیت و کارآیی آکادمیکی را توسعه می‌بخشد. اسلاوین ۱۹۸۳۳) گزارش می‌کند که روش‌های آموزش دسته جمعی دارای اثرات مثبتی روی پیامدهای احساساتی و اجتماعی دارد. از قبیل احترام به نفس، ارتباط قوم‌ها (گفت‌وگوی تمدن‌ها) و پذیرش دانش‌آموزان معلول.
۲۱) معلمان نیاز دارند که به طور موثر تکنیک‌های مدیریت بر خود را از قبیل خود فرانگری، خودآموزی و خود تقویتی، روی دانش‌آموز حواس‌پرت و یا بیش‌فعال حواس‌پرت اجرا کنند.
این کودکان نیاز دارند تا بیاموزند که فعالیت‌هایشان را ثبت و ضبط کنند و مسوول اعمالشان باشند.این یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های یک معلم است که می‌تواند مجموعهء زندگی آن‌ها را توسعه بخشد.
۲۲) تقویت اجتماعی، یادگاری، تقویت‌کننده‌ها، تعهدات اجتماعی، تقویت‌کننده‌های فعالیتی و تقویت‌کننده‌های مثبت همگی استراتژی‌های مدیریتی رفتاری هستند که در رفتار مدیریتی موثرند.معلمان باید خودشان را با این استراتژی‌ها آشنا سازند و آن‌ها را اجرا کنند. تقویت مثبت یک تکنیک مدیریتی کلامی در کلاس موثر است.
۲۳) چارچوب تعیین کنید و محدودیت‌ها را مشخص کنید و نظم و انضباط ملایم و بازخورد منطقی با بعضی از پیشنهادات و نظرات واقعی مناسب برای ایجاد رفتارهای مناسب فراهم سازید و به طور مداوم قوانین را تقویت کنید.
۲۴) اوقات بیکاری متناوب و پیش‌بینی شده را که کودک ممکن است به عنوان پاداش خود در مقابل تلاش خود کسب کند ایجاد کنید. این عمل باعث کمک در افزایش توجه و انگیزهء کودک در مراحل اجرای تدریجی آموزش می‌شود.
۲۵) توجه کنید که آیا کودک بیش فعال حواس‌پرت در زمان شلوغی از هماهنگ شدن با شرایط تفریحی عقب می‌کشد یا خیر. این عمل ممکن است مشکلات مراحل شنیداری و هماهنگی که ممکن است به مداخلهء‌اضافی نیاز داشته باشد را مشخص کند.
۲۶) همواره به جهت پشتیبانی و حمایت اضافی با پرسنل و کارکنان مدرسه در ارتباط تنگاتنگ باشید.
۲۷) به کودک بیاموزید که به خود پاداش دهد و خود را برای عمل خود (خود فعالی) تشویق کند. این عمل باعث تشویق و ترغیب کودک در زمینهء مثبت‌گرایی نسبت به خود می‌شود.
۲۸) از تکنیک‌های آموزش ایجاد توجه و جلب توجه مشاهدات، مهارت‌های خود صحبتی، توانایی آشکارسازی موفقیت در تلاش پرسنل و حل مشکلات استفاده کنید.
۲۹) از استراتژی‌های ساخت خود حرمتی که مدل‌های نقشی مثبت و تصاویر مثبتی از آینده فراهم می‌سازد استفاده کنید. استعدادها، استقامت‌ها و توانایی‌ها را مشاهده کنید.
۳۰) روی مهارت‌های ارتباطی موثر، مهارت‌های اجتماعی، آموزشی دوبه دو و تقابلی، آموزش گروهی و درمان خانوادگی تاکید کنید.
۳۱) از کامپیوترها در آموزش پی در پی عملی (استفاده از کامپیوتر)، منابع آموزشی پرتحرک، هنرهای گویا، هوش مضاعف، کل زبان و فعالیت‌های جالب توجه استفاده کنید.
۳۲) به منظور ایجاد خودحرمتی بیش از این که تنبیه کنید، پاداش بدهید.
۳۳) در صورتی که پاداشی در تغییر رفتاری حرکتی، موثر واقع نشد آن را تغییر دهید.
مترجم:افتخارالسادات فتاحی
معاون پرورشی دبستان وحدت
منبع: Educational planning.Com
معاون پرورشی دبستان وحدت
منبع: Educational planning.Com
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد