خواب فرزندانتان را در روزهای باقیمانده تا مهر تنظیم کنید + راهکار
فرا رسیدن فصل پاییز و آغاز درس و مدرسه برای کلاس اولی‌ها، تحولی بزرگ و برای دانش‌آموزان با تجربه شروع مجدد دغدغه پس از سه ماه استراحت و خوش گذرانی است.
خواب مناسب باعث می‌شود تا کارکرد‌های شناختی مغز دانش آموزان ارتقا پیدا کند و سیستم عصبی مرکزی نیز توسعه یابد و خواب غیر مناسب باعث کاهش هوشیاری آنها در طول کلاس درس می‌شود.
بر اساس گزارش موسسه ملی خواب پیش دبستانی‌ها به ۱۰ تا ۱۳ ساعت خواب در طول شب نیازمندند که کودکان مدرسه بین ۶ تا ۱۳ سال در طول ۲۴ ساعت بین ۹ تا ۱۱ ساعت را تجربه می‌کنند.
خواب مناسب دانش آموزان حالت ترمیمی دارد و کودکانی که دارای خواب مناسبی بوده بسیار هوشیار‌تر از سایر دانش آموزان هستند؛ خوابیدن کافی عملکرد فرزندان را در ایام مدرسه تنظیم و باعث ارتقای تمرکز و قدرت تصمیم گیری و حل مسئله می‌شود.
یک‌سوم از نوجوانان خواب کافی ندارند
نوجوانان باید بین ۸ تا ۱۰ ساعت در طول شب بخوابند، اما متاسفانه یک‌سوم از نوجوانان خواب کافی نداشته که علت اصلی آن فعالیت بیش از حد آنها بعد از زمان مدرسه و انجام تکالیف درسی است.
ساعت بیولوژیکی نوجوانان زود خوابیدن را برای آنها به امری دشوار تبدیل کرده است به طوری که این ساعت بیولوژیکی در زمان بلوغ دچار تغییرات مختلفی می‌شود و هنگامی که نوجوانان دانش آموز دیر به رختخواب می‌روند موقع بیدار شدن برای رفتن مدرسه دچار مشکلات متعددی می‌شوند.
خواب کم در بین دانش آموزان به یک معضل مهمی تبدیل شده است، زیرا دانش آموزان کم خواب قدرت یادگیریشان در طول تحصیل کاهش پیدا می‌کند.
این امر توجه والدین را می‌طلبد تا فکر اساسی به خواب فرزندانشان کنند.
والدین ساعت خواب فرزندشان را تنظیم کنند
بهترین کار اینکه والدین ساعت خواب فرزندان شان را کنترل کنند و برنامه خواب منظم و دقیقی بچینید که زمان خوابیدن روزهای عادی هفته با تعطیلات آخر هفته تفاوت داشته باشد البته تاخیر ۱ تا ۲ ساعته در طول یک هفته، مشکلی ندارد.
روی زمان خوابی که برای فرزندتان درنظر گرفته‌اید، تأکید داشته باشید، حتی اگر با مخالفت او رو به رو شدید.
در مقابل لجبازی فرزندتان صبور باشید، دعوا و مجادله راهکار درستی نیست.
برنامه غذای روزانه خود را طوری تنظیم کنید تا وعده شام زودتر صرف شود.
بهتر است قبل از خواب به فرزندتان یک لیوان شیر بدهید، زیرا موجب خواب بهتر او می‌شود.
سعی کنید از همین فردا ساعت خواب فرزندتان تنظیم کنید تا صبح زود از خواب بیدار شود و شب زود به رختخواب برود تا در آغاز فصل تحصیلی جدید با سختی رو به رو نشوند.
راهکاریی که ترس فرزندمان را از مدرسه نرفتن کاهش می‌دهد
برای اینکه ترس فرزندمان را از درس و مدرسه از بین ببریم، می‌توانیم از روش‌های زیر کمک بگیریم.
۱ - برخورد مناسب با کودک در منزل:
چنین کودکانی به نظر دیگران در مورد خود حساس هستند، از سرزنش و مقایسه و تحقیر فرزندتان برای رفتار‌هایی که دارد پرهیز کنید. دوست‌داشتن او را مشروط به مدرسه رفتن نکنید و وقتی از مدرسه رفتن اجتناب می‌کند، پیام‌های هیجانی مانند «من دیگر مادرت نیستم»، به او ندهید و مسئله را شخصی نکنید. کودک نباید حس کند برای خوشحالی مادر باید به مدرسه برود. دلیل مدرسه رفتن را برای کودک می‌توان یک قانون اجتماعی بیان کرد. روابط خانوادگی نیز باید اصلاح شود. لازم است که با همسرتان در مورد لزوم حضور کودک در مدرسه، همسو باشید.
۲ - معرفی تجربه جدیدی به نام مدرسه رفتن:
پیش از شروع مدرسه، حتی هنگام ثبت‌نام، کودک را با خود به مدرسه ببرید. فضای داخل مدرسه را به او نشان دهید و مربی و ناظم مدرسه را معرفی کنید تا آمادگی و آشنایی لازم را به دست بیاورد. در مواردی که کودک از محیط فیزیکی مدرسه وحشت دارد، گذراندن ساعت‌هایی لذت‌بخش در مدرسه می‌تواند به کاهش ترس او کمک کند، پس در روز تعطیل ساعتی را در مدرسه با بازی با او بگذرانید و اجازه دهید نقاط مختلف را جستجو کند و به ایمن بودن محیط پی ببرد. خاطره‌های خوب و شاد مدرسه‌تان را برایش بازگو کنید.
برخورد با کودک
با او در مورد مشکلات مدرسه نرفتن یا به دست نیاوردن شغل مناسب (در صورت مدرسه نرفتن) صحبت نکنید. با آرامش کودکان را به مدرسه بفرستید و از تاکید و سفارش‌های مختلف بپرهیزید. توجه داشته باشید که اضطراب والدین به فرزندان منتقل می‌شود. اگر کودک را خودتان به مدرسه می‌برید، بهتر است برای تغییر شرایط مراقب دیگر که اغلب پدر است، این وظیفه را به عهده بگیرد.
۳ - وقتی کودک در مدرسه است:
به او توانایی مراقبت از خود در مدرسه را بیاموزید، مثلا چگونه می‌تواند در مدرسه به تنهایی به دستشویی برود. باید بررسی کنید کودک در مدرسه مشکلی نداشته باشد و مورد آزار دیگران قرار نگیرد. آسان جلوه دادن مقررات مدرسه و وجود مربی که ارتباط خوبی با کودک برقرار کند به آسان‌شدن حضور او در مدرسه کمک می‌کند. عوامل ناراحت‌کننده مانند تنبیه و توبیخ در مدرسه را باید از بین برد. کودک نباید به‌علت گریه کردن تمسخر شود و مربیان مدرسه نباید او را به‌علت گریه کردن به خانه بفرستند.
حتی اگر کودک سردرد و سایر علایم اضطراب را نشان داد، باید به مدرسه برود، زیرا در این صورت به‌تدریج علایم فروکش خواهد کرد. اگر اجازه دهید در منزل بماند به احتمال قوی علایمش تثبیت خواهند شد، اما لازم است مدیر و معلم را در جریان وضعیت او قرار دهید، چون این کودکان به توجه خاص نیاز دارند. داشتن مهارت ارتباطی مناسب و دوست‌یابی باعث کسب تجربه‌های مثبت او می‌شود. با دادن مسئولیت اجتماعی به کودک کمک کنید بتواند بهتر ارتباط برقرار کند و نیازهایش را بیان کند. داشتن مسئولیتی در کلاس درس حضور او را در مدرسه هدفمند خواهد کرد.
۴ - وقتی کودک از مدرسه برمی‌گردد:
وقتی کودک از مدرسه به منزل برمی‌گردد، حتما باید یکی از اعضای خانواده در کنار او باشد. پس ازانجام تکالیف ودرس، اجازه دهید اوقات فراغت، بازی و استراحت داشته باشد. او می‌تواند در بازی دلیل ترسش از مدرسه را از زبان عروسکش بیان کند و دانستن این علت به حل مشکل وی کمک خواهدکرد. اجازه دهید کودک درباره احساسش در مورد مدرسه صحبت کند.
برخی والدین تحمل دیدن احساسات منفی مثل ناراحتی و اضطراب را در فرزندشان ندارند و اجازه بیان آن را به فرزندشان نمی‌دهند در حالی که کودکان به‌دلیل قدرت کمتر تحمل استرس، ممکن است این علایم را بیشتر نشان دهند. از مدرسه برای ترساندن و تنبیه استفاده نکنید. مثلا نگویید: «اگر درس نخوانی، به معلمت می‌گویم.» کودک را برای مدرسه رفتن تشویق کنید و اگر در خانه ماند، اجازه بازی و تماشای تلویزیون را در ساعت‌هایی که باید در مدرسه باشد، به وی ندهید و ضمنا خود را از گرفتن مشورت بی‌نیاز نبینید.
چگونه کودکان را برای ورود به مدرسه آماده کنیم؟
اگر فرزند کلاس اولی دارید و ترس از رفتن به مدرسه دارد، حتما این مطالب را مطالعه کنید.
ترس از مدرسه یکی از اختلال‌های روانی شایع در دوران مدرسه است که در کودکان دبستانی بیشتر دیده می‌شود. بسیاری از کودکان هنگام جدا شدن از والدین ناراحت می‌شوند به‌خصوص در خانواده‌هایی که حمایت افراطی از کودک انجام می‌شود. حمایت افراطی این پیام را به کودک می‌دهد که محیط بیرون خطرناک است .
برخی کودکان هنگام جدا شدن از مادر اضطراب بسیار شدیدی پیدا می‌کنند. گاهی کودک در خانه هم مانند سایه مادرش را دنبال می‌کند تا به این وسیله بر اضطراب خود غلبه کند. چنین کودکانی به جدا شدن از مادر و خانه، تمایلی نشان نمی‌دهند، چون به شدت به مادر وابسته‌اند. اضطراب جدایی به‌صورت‌های گوناگون مانند بی‌اشتهایی، درد‌های شکمی، حالت تهوع، مشکلات خواب، سردرد و کابوس‌های شبانه خود را نشان می‌دهد.
در صورت بروز علایم اضطراب جدایی در نوجوانان، باید بررسی و درمان جد‌ی‌تر باشد، زیرا در برخی موارد علایم اولیه افسردگی نوجوانان همین اضطراب جدایی است.
علل هراس از مدرسه
کودک به جزییات همه قوانین و مقررات مدرسه واقف نیست و تهدید و ترساندن او می‌تواند مشکل‌آفرین باشد بنابراین هرگز به او نگویید؛ اگر غذا نخوری به معلمتان خواهم گفت.
هراس از مدرسه، ترس شدیدی است که فقط در مورد مدرسه وجود دارد و کودک در مکان‌های دیگر می‌تواند دوری از مادر را تحمل کند. این ترس می‌تواند از بخش خاصی از مدرسه، عملکرد تحصیلی یا محیط مدرسه یا در اثر تجربه اتفاق‌های ناخوشایند، مانند آزار دیدن از دوستان در مدرسه یا مشکلاتی در مسیر خانه تا مدرسه باشد. در این موارد پی بردن به علت هراس، برای اقدام‌های درمانی ضروری است.
هوشتان را با خوردن صبحانه بالا ببرید
خوردن صبحانه به دانش آموزان کمک می‌کند تا آمادگی ذهنی بهتری برای رفتن به مدرسه و حضور در کلاس درس داشته باشند.
به گزارش خبرنگارحوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان ، اهمیت صبحانه از سایر وعده‌ها بیشتر است، چراکه با خوردن صبحانه بخش مهمی از انرژی و مواد مغذی و مورد نیاز بدن تامین می‌شود. به خصوص برای دانش آموزان که نیاز به تمرکز ذهنی دارند اهمیت آن دو چندان است. بچه‌هایی که صبحانه نمی‌خورند درصد یادگیریشان کمتر است و افزایش وزن در کودکانی که صبحانه نمی‌خورند بیشتر خواهد بود. بهتر است دانش آموزان در ساعات بین کلاس از ساندویچ نان و پنیر و گردو، میوه‌ها یا ساندویچ کتلت استفاده کنند. استفاده از تنقلاتی مانند چیپس، پفک و مانند آن موجب ایجاد انرژی کاذب در دانش‌آموزان و بی‌میلی آنها به خوراک می‌شود.
دانش آموزانی که صبحانه نمی‌خورند به دلیل کاهش قند خون میزان تمرکز و یادگیری آنان در کلاس درس کاهش می‌یابد. دانش آموزانی که شیفت عصر سر کلاس حاضر می‌شوند علاوه بر صبحانه، وعده نهار را نیز از یاد نبرند. استفاده از یک وعده خوراک سبک و کم چرب می‌تواند نقش مهمی در ارتقا یادگیری دانش آموزان شیفت ظهر داشته باشد.
همانگونه که می‌دانید مصرف سه وعده غذایی اصلی جهت تامین نیاز‌های تغذیه‌ای انسان، حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها بسیار ضروری است. به هیچ‌وجه نباید هیچ یک از وعده‌های اصلی غذایی را حذف کرد. گاه دیده شده که برخی از کودکان، با وجود آنکه در سال‌های ابتدایی زندگی خود هستند و طبیعتاً در این سن باید از هوش، تمرکز و حافظه خوبی برخوردار باشند، ولی تمرکز و قدرت یادگیری ضعیفی دارند و نمی‌توانند مطالب درسی را به خوبی درک کنند و به خاطر بسپارند. یکی ازعوامل مهمی که موجب این حالت در کودکان می‌شود، افت قند خون است که عمدتاً به علت نخوردن صبحانه در آنان بروز می‌کند، اما به طور کلی، تغذیه نادرست و ناکافی ازعلل اصلی کاهش قدرت یادگیری، تمرکز و حافظه در کودکان است.
وعده صبحانه باید به گونه‌ای باشد که حداقل یک‌پنجم نیاز‌های تغذیه‌ای انسان را در طول شبانه‌روز تامین کند. مصرف زیاده از حد مواد شیرین در وعده صبحانه، علاوه بر ایجاد خطر افزایش وزن و چاقی؛ باعث پوسیدگی و خرابی دندان‌ها نیز می‌شود. موادی مانند نان و غلات صبحانه و یا حبوبات می‌توانند نیازفرد را به خوبی برآ‌ورده کنند. در ضمن، چون این مواد غذایی حاوی ارزش تغذیه‌ای بالایی هستند درتامین سایر نیاز‌های تغذیه‌ای بدن نیز نقش دارند. البته در مصرف مواد نشاسته‌ای نیز نباید افراط کرد، زیرا موجب افزایش وزن و بروز چاقی می‌شود.
مصرف مقدار متعادلی از برخی مواد پر کالری مانند انواع مغزها (گردو، بادام، بادام‌زمینی و...) جهت تامین انرژی مورد نیاز ما در وعده صبحانه مفید است.
مغزها، حاوی چربی‌های ضروری برای بدن و نیز سایر موادمغذی هستند. البته نباید در مصرف آنها افراط کرد، زیرا موجب چاقی می‌شوند. خرما، عسل یا مربا نیز چنانچه به میزان متعادل میل شوند و در مصرف آنها افراط نشود می‌توانند به تامین انرژی مورد نیاز ما کمک کنند. علاوه بر انرژی، بدن ما به مواد مغذی مانند پروتئین، انواع ویتامین‌ها و املاح نیاز دارد که این نیاز رامی‌توانیم علاوه بر نان با مصرف یک لیوان شیر، پنیر، تخم‌مرغ، چند عدد بادام یا گردو تامین کنیم. میوه‌ها بهترین موادغذایی هستند که می‌توان برای تقویت قوای مغز مصرف کرد زیرا حاوی آنتی‌اکسیدان بوده و قند طبیعی در آنها برای تأمین انرژی کمک‌کننده است.
در مورد کودکان، نوجوانان و جوانان می‌توانیم گاهی اوقات کره را جانشین پنیر کنیم، چون کره از منابع غنی ویتامین A محسوب می‌شود ولی در مصرف آن نباید افراط کرد، زیرا موجب افزایش کلسترول خون و نیز بروز چاقی می‌شود. توجه کنیم که آ‌ب‌میوه‌ها را باید به صورت طبیعی و تازه مصرف کرد چرا که آ‌ب‌میوه‌های فرآ‌ورده شده آماده اکثرا حاوی ارزش تغذیه‌ای کافی نیستند.
نوع دیگر از انواع صبحانه سنتی عدسی و خوراک لوبیا (لوبیا چیتی یا لوبیا قرمز) است. بررسی خواص تغذیه‌ای این دو غذا نشان می‌دهد که هر دو نوع این حبوبات یعنی عدسی و لوبیا از منابع غنی انرژی محسوب می‌شوند و اگر به مقدار کافی مصرف شوند می‌توانند قسمت مهم نیاز ما را به انرژی تامین کنند، ضمنا از منابع خوب پروتئین گیاهی هستند و چنانچه با یکی از انواع غلات مانند نان استفاده شوند، پروتئینی با کیفیت بالا فراهم می‌کنند. بنابر آنچه گفته شد؛ عدسی و خوراک لوبیا نیز جزو غذا‌های مفید محسوب می‌شوند و می‌توانند صبحانه‌ای لذیذ و با ارزش تغذیه‌ای بالا برای ما فراهم کنند