فسیل شناسی
مقدمه‌ای بر مطالعه سنگواره‌ها
موجودات زنده در طول حیات خود آثار فیزیکی و شیمیایی از خود بجای می‌گذارند.
بقایای موجودات و یا آثاری که دلالت بر وجود زندگی در گذشته می‌‌نمایند را فسیل یا سنگواره می‌گویند. برای سنگواره شدن یک گیاه و یا جانور وجود قسمتهای سخت مانند استخوان، صدف، چوب و ......... لازم است. قسمتهای ذکر شده باید خیلی زود در جایگاه مناسب سنگواره شدن مدفون گردند.
بدن کامل جانور و بقایای نرم جانوران و گیاهان به ندرت به حالت سنگواره دیده می‌شوند.
فسیلها بر اساس اهمیت در کاربردهای زمین‌شناسی و دیرین‌شناسی به دو دسته شاخص و غیرشاخص تقسیم می‌شوند البته فسیلهای غیرشاخص نیز می‌توانند در شناسایی محیط زیست و ...... کمک فراوانی نمایند.
فسیلهای شاخص از بین موجوداتی انتخاب می‌شوند که دارای اندامهای سخت بوده و در طول مدت زمان کوتاه گسترش جغرافیایی وسیعی داشته باشند. مهره‌داران به علت کم بودن افراد جنسهایشان نسبت به بی‌مهرگان و زیست در محیط‌هایی که شرایط مناسب برای فسیل شدن ندارند معمولاً به عنوان فسیل شاخص به حساب نمی‌آیند.
دیرین شناسی یا علم مطالعه فسیلها از واژهpaleontology که ترکیبی است از واژه‌های یونانی پالائیوس palaios به معنی قدیمی انتوس ontos به معنی موجود زنده و لوژی Logy به معنی بررسی و تحقیق گرفته شده است.و به طور کلی علم دیرین‌شناسی شامل بخشهای زیر می‌باشد:
1- دیرین‌شناسی بی‌مهرگان Inverteberate Paleontoulogy
2- دیرین‌شناسی مهره‌داران
3- دیرین‌شناسی فسیلهای میکروسکوپیMicro Paleontology
4- دیرین‌شناسی گیاهی
5- دیرین‌شناسی رود و اثر فسیلها Ichnology
6-دیرین‌شناسی دانه‌هایی که در مقابل اسیدها مقاومند و
دارای پوسته آلی هستند .
موجودات زنده می توانند ماکروسکوپی یا میکروسکوپی باشند که میکروپالئونتولوژی مطالعه فسیلها و یااجزاء فسیلی که با استفاده از میکروسکوپ است. اکثر میکروفسیلها تک سلولی و گاهی چند سلولی هستند. دیواره اکثر میکروفسیلها از جس کانیهای آراگونیت، کلسیت، سیلیس و یا از مواد آلی است.در مطالعه میکروفسیلها روش خاصی جهت نمونه برداری و جمع‌آوری، نمونه‌ها وجود دارد. میزان فراوانی یک نوع فسیل و تعداد انواع موجودات در یک نوع سنگ می‌توانند در شناسایی محیط زیست و نحوه زندگی موجود زنده کمک بسیاری نماید.
راسته فرامینفرها و رادیولرها از جمله فراوان‌ترین راسته‌های میکروسکوپی‌اند که فسیلهای آنها به وفور در مناطق مختلف ایران قابل مشاهده است. فرامینفرها در تعیین لایه‌های قدیمی دارای ارزش بسیار زیادی هستند.
منبع : ngdir.ir
www.
